De vrede van Breda (1667)
In het jaar 1667, in de zalen van het Kasteel van Breda, werd een verdrag ondertekend dat de loop van de geschiedenis zou veranderen. Nederland en Engeland, beide op dat moment de grootste zeevarende naties, zaten aan tafel om een einde te maken aan de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog. Met de Vrede van Breda maakten de betrokken grootmachten keuzes die niet alleen de wereldkaart herschikte, maar ook de toekomst van hun koloniën en de levens van miljoenen mensen vormden. In ruil voor het verlies van Nieuw Amsterdam, dat later het bruisende New York zou worden, wist Nederland strategisch waardevolle gebieden zoals de Molukken en Suriname te behouden.
De samenkomst van de geschiedenislijnen in 1967
Op de Molukken – een eilandengroep diep in de Indonesische archipel, bekend om de exclusieve specerijen zoals nootmuskaat en kruidnagel – vestigde Nederland definitief zijn invloed. De eilanden, rijk aan geuren en smaken, werden eeuwenlang een bron van welvaart voor Nederland en kwamen symbool te staan voor een wereldomspannende handelsmacht. De specerijenhandel, die ooit leidde tot bloedige concurrentie en strijd, creëerde een band die eeuwen later nog steeds voelbaar zou zijn.
En precies drie eeuwen later, in 1967, zag ik het levenslicht in Breda, dezelfde stad waar ooit de Vrede van Breda werd getekend. Mijn Molukse familie, de familie Pascoal, maakte deel uit van een generatie Molukkers die op een heel andere manier met Nederland verbonden waren geraakt. In 1951, gedwongen door politieke omstandigheden na de onafhankelijkheidsstrijd in Indonesië, kwamen mijn grootouders, mijn moeder, mijn oom en mijn tante samen met andere Molukse KNIL-soldaten, naar Nederland. De KNIL-militairen, loyaal gediend voor de Nederlandse Kroon, hadden gehoopt op een kort verblijf – een tussenstop, met de verwachting ooit terug te keren naar de Molukken.
Na hun aankomst in Rotterdam begon hun tocht door Nederland, een zoektocht naar een nieuw leven in een onbekend land, langs de opvangkampen van Staphorst, Vught, en uiteindelijk Kruiningen, tot de familie Pascoal zich vestigde in de Driesprong in Breda. Hier begon een nieuw hoofdstuk, waar de geur van nootmuskaat en de herinneringen aan thuis nog steeds deel uitmaakten van ons leven. Breda, ooit een diplomatieke plaats waar landen onderhandelden over handelsroutes en koloniën, werd voor ons een thuishaven, de plek waar een nieuwe generatie Molukkers zou opgroeien en waar onze geschiedenis voortleefde.
Het was een vreemde, maar bijzondere speling van het lot: de stad waar ik ben geboren, driehonderd jaar na de Vrede van Breda, verbindt mijn familiegeschiedenis met een historische handelsroute. Door de eeuwen heen had Breda zijn rol gespeeld in het weven van Molukse en Nederlandse levens. Voor mijn familie, en voor veel andere Molukkers die uiteindelijk hun thuis vonden in Nederland, betekende Breda een toevluchtsoord, een stad waar we niet alleen konden wonen, maar ook onze wortels konden voelen.
Onze band met Breda is een tastbare herinnering aan hoe geschiedenis, zoals die van de Vrede van Breda, de fundamenten kan leggen voor generaties van persoonlijke verhalen. Ons leven hier, ons verleden en ons heden, herinnert ons eraan hoe een verdrag, eeuwen geleden getekend, nog altijd weerklank kan vinden in de levens van degenen die volgden.
Dat we het vooral niet vergeten door te geven!
Voor mij is het belangrijk dat deze geschiedenis niet verloren gaat, niet voor ons en niet voor toekomstige generaties. Het doorgeven van ons verhaal aan mijn zoon David is een manier om te waarborgen dat de reis van onze voorouders en hun offers niet vergeten worden. Zo blijft de verbinding tussen de Molukken, Nederland en Breda voortleven, niet alleen in verhalen, maar ook in de waarden en herinneringen die ik hem meegeef.
20241026 – Onthulling KNIL Veteranen monument Breda – HOF Israel HOFIA – 007
Geschiedenis is niet slechts iets uit boeken; het is levend, ademend en deel van wie wij zijn. Door ons verhaal te vertellen, houden we het verleden niet alleen in ere, maar we bouwen ook aan een toekomst waarin onze identiteit, onze cultuur en onze band met Breda een blijvende plek hebben.
